Yaz aylarının gelmesiyle birlikte çocuklarda sıkça görülen el, ayak ve ağız hastalığı (EAAH) vakalarında artış yaşanıyor. Bilkent Şehir Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Aslı Nur Özkaya Parlakay, aileleri bu konuda dikkatli olmaya çağırarak, özellikle hijyen ve beslenmeye dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Peki, bu sinsi hastalık nedir ve korunmak için neler yapılmalı?

El Ayak Ağız Hastalığı Nedir?

El, ayak ve ağız hastalığı, genellikle Coxsackievirus A16 adlı virüsün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyondur. Özellikle 10 yaşın altındaki çocuklarda yaygın olarak görülür. Hastalığın belirtileri arasında ateş, iştahsızlık, boğaz ağrısı ve ağız içinde, ellerde ve ayaklarda görülen kırmızı döküntüler yer alır. Bu döküntüler genellikle içi sıvı dolu kabarcıklar şeklindedir ve kaşıntıya neden olabilir.

Prof. Dr. Parlakay, hastalığın bulaşma yolları hakkında şu bilgileri verdi:

• Doğrudan temas: Enfekte bir kişiyle doğrudan temas (örneğin, öpüşme, sarılma)
• Hava yolu: Öksürme veya hapşırma yoluyla yayılan damlacıklar
• Kontamine yüzeyler: Virüsün bulaştığı yüzeylere dokunmak ve ardından ağza, buruna veya gözlere dokunmak
• Dışkı yolu: Özellikle bebek bezi değişimi sırasında

Hastalığın genellikle hafif seyirli olduğunu belirten Prof. Dr. Parlakay, belirtilerin genellikle 7-10 gün içinde kendiliğinden geçtiğini ifade etti. Ancak, bazı durumlarda komplikasyonlar görülebilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde bir doktora başvurmak önemlidir.

Korunma Yolları Nelerdir?

El, ayak ve ağız hastalığından korunmak için alınabilecek önlemler oldukça basittir. İşte dikkat edilmesi gerekenler:

• El Hijyeni: Ellerin sık sık sabun ve suyla yıkanması, özellikle yemeklerden önce ve tuvaletten sonra büyük önem taşır.
• Yüzey Temizliği: Ortak kullanım alanlarının (oyuncaklar, kapı kolları, masa yüzeyleri vb.) düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi gereklidir.
• Kişisel Eşyaların Paylaşılmaması: Havlu, bardak, çatal-kaşık gibi kişisel eşyaların başkalarıyla paylaşılmaması önemlidir.
• Hasta Kişilerden Uzak Durulması: Hastalığın belirtilerini gösteren kişilerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.
• Bağışıklık Sisteminin Güçlendirilmesi: Sağlıklı ve dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir.

Prof. Dr. Parlakay, yaz aylarında çocukların havuz ve oyun parkları gibi kalabalık ortamlarda daha fazla vakit geçirdiğini hatırlatarak, bu tür yerlerde hijyen kurallarına daha da dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle havuzlarda kullanılan klorun virüsleri öldürmede etkili olduğunu, ancak yine de duş almanın ve kişisel hijyene özen göstermenin önemli olduğunu belirtti.

Ayrıca, çocukların beslenmesine de dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Parlakay, şekerli ve işlenmiş gıdalardan uzak durulması, bol meyve ve sebze tüketilmesi gerektiğini söyledi. Bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini, D vitamini ve çinko gibi takviyelerin de faydalı olabileceğini ekledi.

El Ayak Ağız Hastalığına Yakalanan Çocuklara Ne Yapılmalı?

El, ayak ve ağız hastalığına yakalanan çocukların rahatlaması ve iyileşme sürecini hızlandırmak için şu önlemler alınabilir:

• Bol Sıvı Tüketimi: Vücudun susuz kalmaması için bol su, bitki çayı veya meyve suyu verilmelidir.
• Ağız Bakımı: Ağız içindeki yaraların temiz tutulması için tuzlu su veya antiseptik gargara kullanılabilir.
• Ağrı Kesiciler: Ağrı ve ateşi düşürmek için doktorun önerdiği ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Yumuşak ve Serin Yiyecekler: Ağızdaki yaraları tahriş etmeyen yumuşak ve serin yiyecekler tercih edilmelidir (yoğurt, muhallebi, dondurma vb.).
• Dinlenme: Çocuğun bol bol dinlenmesi ve enerji toplaması önemlidir.

El, ayak ve ağız hastalığı, özellikle yaz aylarında çocukları tehdit eden yaygın bir enfeksiyon. Ancak, basit hijyen kurallarına dikkat ederek ve bağışıklık sistemini güçlendirerek bu hastalıktan korunmak mümkün. Unutmayın, erken teşhis ve doğru tedavi ile hastalık kısa sürede atlatılabilir. Ailelerin bu konuda bilinçli olması ve gerekli önlemleri alması, çocukların sağlığı için büyük önem taşıyor.