Cilt Kanserine Dikkat! Benlerdeki ABCDE Kuralı Hayat Kurtarır
Sağlık

Cilt Kanserine Dikkat! Benlerdeki ABCDE Kuralı Hayat Kurtarır


07 May 20255 dk okuma42 görüntülenmeSon güncelleme: 17 July 2025

Dünya genelinde ve ülkemizde cilt kanseri vakalarında gözle görülür bir artış yaşanıyor. Bu artış, cilt sağlığı konusunda farkındalığı artırmanın ve önleyici tedbirler almanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, cilt kanserinden korunma yöntemlerine dikkat çekerek, özellikle benlerdeki değişimlerin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguluyor. Kelleci, güneşin zararlı etkilerine karşı alınacak basit önlemlerle cilt hasarlarının büyük ölçüde engellenebileceğini belirtiyor.

Cilt Kanserinde Erken Teşhisin Önemi

Cilt kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi şansı yüksek olan bir hastalıktır. Bu nedenle, ciltteki benlerin ve lekelerin düzenli olarak kontrol edilmesi büyük önem taşıyor. Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, benlerdeki değişimleri değerlendirmek için "ABCDE" kuralının kullanılmasını öneriyor. Bu kural, benlerin asimetrisi, sınırları, rengi, çapı ve yüksekliği gibi özelliklerini değerlendirerek potansiyel riskleri belirlemeye yardımcı oluyor.

  • A (Asimetri): Benin bir yarısı diğer yarısına benzemiyorsa.
  • B (Sınır): Benin kenarları düzensiz, girintili çıkıntılı ise.
  • C (Renk): Benin içinde farklı renkler (kahverengi, siyah, kırmızı, beyaz, mavi) varsa.
  • D (Çap): Benin çapı 6 mm'den büyükse.
  • E (Yükseklik/Değişim): Ben büyüyor, kabarıyor veya şeklinde değişiklik oluyorsa.

Bu belirtilerden herhangi birinin gözlemlenmesi durumunda vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurulması gerekiyor. Erken teşhis, cilt kanseri tedavisinde başarı şansını önemli ölçüde artırıyor.

Güneşin Zararlı Etkilerinden Korunma Yolları

Cilt kanserinin en önemli nedenlerinden biri güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarıdır. Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, güneşin zararlı etkilerinden korunmak için alınması gereken önlemleri şu şekilde sıralıyor:

  • Güneşin en yoğun olduğu saatlerde (10:00-16:00) dışarı çıkmaktan kaçınmak.
  • Dışarı çıkarken geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü ve koruyucu giysiler kullanmak.
  • Cilde düzenli olarak yüksek faktörlü (en az 30 SPF) güneş kremi sürmek.
  • Güneş kremini güneşe çıkmadan 20 dakika önce uygulamak ve her iki saatte bir yenilemek.
  • Solaryum gibi yapay bronzlaşma yöntemlerinden kaçınmak.

Uzm. Dr. Kelleci, "Güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ı, korunma önlemleriyle engellenebilmektedir" diyerek, bu basit önlemlerin cilt sağlığı için ne kadar önemli olduğunu vurguluyor.

Cilt Kanseri Vakalarındaki Artışın Nedenleri

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl dünyada yaklaşık 132 bin melanom cilt kanseri vakası teşhis ediliyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 5 binden fazla yeni cilt kanseri vakası bildiriliyor. Bu artışın nedenleri arasında ozon tabakasının incelmesi, güneşlenme alışkanlıklarının değişmesi ve insanların güneşin zararlı etkileri konusunda yeterince bilinçli olmaması sayılabilir.

Cilt kanseri vakalarındaki artış, cilt sağlığına gereken önemin verilmesinin ne kadar kritik olduğunu gösteriyor. Benlerdeki değişimlerin takip edilmesi, güneşin zararlı etkilerinden korunma yöntemlerinin uygulanması ve düzenli cilt muayenesi, cilt kanserinden korunmada önemli adımlar olarak öne çıkıyor. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis hayat kurtarır ve cilt sağlığına özen göstermek, genel sağlığımızı korumanın ayrılmaz bir parçasıdır.