Ordu'da bulunan AB destekli Arıcılık Araştırma Enstitüsü, son yedi yılda gerçekleştirdiği 40 bini aşkın bal analizi ile sektörde güvenilir üretimin öncüsü oldu. Balda taklit ve tağşişi engelleyen bu laboratuvar, aynı zamanda Türkiye'nin bal ihracatına da büyük bir güvence sağlıyor. Peki, bu süreç nasıl işliyor ve hangi analizler yapılıyor?

AB Destekli Proje ile Güvenilir Bal Üretimi

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Arıcılık Araştırma Enstitüsü bünyesinde kurulan ve Avrupa Birliği tarafından desteklenen bu özel laboratuvar, yaklaşık 10 milyon avro bütçeye sahip olan “Arım Balım Peteğim Projesi” kapsamında hayata geçirildi. 4.700 metrekarelik alana yayılan bu modern tesis, bal paketleme ve detaylı analiz hizmetlerini bir arada sunarak sektörde önemli bir boşluğu dolduruyor. Türkiye’nin tek bal araştırma enstitüsü olma özelliği taşıyan bu merkez, Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği ve AB mevzuatına tam uyumlu bir şekilde faaliyet gösteriyor.

Enstitü Müdürü Şeref Cınbırtoğlu, laboratuvarda bal, polen, arı sütü ve propolis gibi ürünlerin detaylı analizlerinin yapıldığını belirtiyor. Özellikle balda taklit ve tağşişin önlenmesi amacıyla birçok parametre bilimsel yöntemlerle inceleniyor:

• Prolin
• Diastaz
• Elektriksel iletkenlik
• Şeker oranı
• Hidroksimetil Furfural (HMF)
• Nem miktarı

Bu parametreler titizlikle ölçülerek uygunluk sağlayan ürünler, paketleme birimine gönderilerek yurt içi ve yurt dışı pazarlara sunuluyor.

Yılda 5 Bin Üzerinde Analiz

Laboratuvarda her yıl ortalama 600-700 numune işleniyor ve her bir numunenin 10-15 farklı parametresi inceleniyor. Şeref Cınbırtoğlu, 2025 yılı sonuna kadar toplamda 50 bin analiz yapmayı hedeflediklerini vurguluyor. Türkiye'nin dört bir yanından gelen bal örnekleri burada analiz edilerek katma değerli hale getiriliyor. Analizler sırasında üretimden kaynaklı küçük sorunlar tespit edilirse, üreticilere geri bildirimde bulunularak daha kaliteli üretim yapmaları teşvik ediliyor.

Analizden Geçen Bal İhracata Hazır Hale Geliyor

Bal üreticisi ve ihracatçısı Adem Birdal, enstitüde yapılan analizlerden duyduğu memnuniyeti dile getiriyor. Birdal, “Ticaret Bakanlığı’na bağlı denetmenlerin gözetiminde analizler gerçekleştiriliyor. Uygunluk alan ballar mühürlenerek ihracata hazır hale geliyor. Bu akredite laboratuvar, üreticiye büyük avantaj sağlıyor,” şeklinde konuştu.

Tesiste yapılan analizlerin AB ülkeleri tarafından da denetlendiğini belirten yetkililer, zaman zaman yurt dışındaki laboratuvarlarla karşılıklı değer ölçümleri yapıldığını vurguluyor. Bu sayede, analiz sonuçlarının uluslararası geçerliliği sağlanıyor. Tüketicilerin güvenli ve kaliteli bala ulaşabilmesi için çalışmalarını aralıksız sürdüren Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü, Türkiye'deki arıcılığın gelişmesi ve ihracat kapasitesinin artmasına önemli katkılar sunmaya devam ediyor.